BİLİM-TEKNİK

T-Rex'in küçük kopyası bulundu

En az 125 milyon yıl önce yaşadığı düşünülen küçük T-Rex, ayrıntılı incelemelerin tamamlanmasının ardından Çin'de bir müzeye götürülecek. En büyük etobur dinozorlardan biri olan Tyrannosaurus'un "küçük kopyası" bulundu.ABD'nin Chicago Üniversitesinden bilim adamları, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan küçük Tyrannosaurus rex'in (T-Rex) fosiline "Raptorex kriegsteini" adını verdi. 3 metre uzunluğunda, yaklaşık 60 kg ağırlığındaki küçük T-Rex'in en az 125 milyon yıl önce, yani dev torunlarından onlarca milyon yıl evvel yaşadığı düşünülüyor. Araştırmacılardan Paleontolog Paul Sereno, Amerikan "Science" dergisinin internet sitesindeki açıklamasında,buldukları fosilin, 15 metre uzunluğa ve 4 ton ağırlığa varabilen T-Rex'in küçük, fakat tam kopyası olduğunu söyledi. Tüm T-Rexler gibi iki ayaklı Raptorex'in de gövdesine orantısız biçimde büyük başlı, uzun, ağır kuyruklu, güçlü çeneli, küçük kollu olduğu ve iyi koku alabildiği belirtildi. Raptorex üzerindeki araştırmalar, fosil avcılarından Raptorex'in neredeyse hiç bozulmamış fosilini satın alan koleksiyoncu Henry Kriegstein'in Sereno'ya haber vermesiyle başladı. Ayrıntılı incelemelerin tamamlanmasının ardından küçük T-Rex Çin'de bir müzeye götürülecek.

Japonya'nın son uzay hamlesi

Japonya'nın bir hafta önce uzaya gönderdiği insansız ikmal ve malzeme aracı HTV, öngörüldüğü şekilde yörüngedeki Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) ile kenetlendi. Japon uzay ajansı Jaxa'dan yapılan açıklamada, Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) ile yaklaşma ve kenetlenme manevralarının dün gece ve bu sabah yapıldığı belirtilerek, istasyonla kenetlenme işleminin başarıyla yerine getirildiği kaydedildi. Jaxa Direktörü Keiji Tachikawa, "UUİ ile kenetlenmeyi başararak, çok önemli bir aşamayı yerine getirdik" dedi. Japon uzay yetkilisi, bunun Japon teknolojisi sayesinde başarıldığını söyledi ve emeği geçenleri kutladı. UUİ'nin yörüngesine dün gece gelen ve 5 km yaklaşan uzay aracı daha sonra aşama aşama istasyona yaklaştı. Son derece riskli olan bu aşamada birçok hassas manevrayla HTV, UUİ'ye 10 metre kala hareketsiz kaldı. Ardından da UUİ'nin mürettebatı robot kol sayesinde aracı istasyona kenetledi. HTV bir hafta önce Mitsubishi firması tarafından üretilen H-2B füzesi ile Japonya'nın güneyindeki Tanegashima üssünden başarıyla fırlatılmıştı. Japon uzay ajansı tarafından tasarlanan ve üretilen "malzeme ve ikmal taşıma aracı" (HTV) kalkıştan yaklaşık 15 dakika sonra programa uygun şekilde füzenin unsurlarından başarıyla ayrılmıştı. Yerdeki kontrol merkezinden izlenen uzay aracı, UUİ mürettebatına 4,5 ton ikmal malzemesini otomatik şekilde ulaştırdı. Japonlar, kendi uzay adamlarını ve teçhizatlarını taşımak ve istasyonun çöplerini toplamak için 2015'e kadar yılda bir kez bu aracı uzaya göndermeyi planlıyor.Araç bir ayın sonunda UUİ'den ayrıldıktan sonra uzayda parçalanacak.

18 Eylül 2009

NASA yeni ay aracını denedi

Amerikan uzay kurumu NASA, Ay seyahatinde kullanılacak yeni yüzey aracı Lunar Electric Rover'ı (LER) Arizona çölünde başarıyla denedi. ABD'nin prestijli üniversitesi Massachussets Institute of Technology tarafından yayımlanan Technology Review dergisinde yer alan habere göre, her yıl düzenlenen Çöl Araştırma ve Teknoloji Çalışmaları (Desert Research and Technology Studies- D-RATS) etkinlikleri çerçevesinde Arizona çölündeki Black Point Lava Flow bölgesinde denemeleri yapılan küçük bir pikap boyutlarındaki Ay aracı, 12 tekerleğiyle her yöne ve çok küçük açılarda dönebiliyor. Yüzeyin yakından görülebilmesi için eğimli bir kokpite sahip yeni ay aracı, batarya veya yakıt hücre teknolojisiyle çalışabiliyor. Yeni ay aracı ayrıca iç mekanının basınçlı olması sayesinde astronotların güven içinde ve daha yakından Ay yüzeyini inceleyebilmelerine olanak tanıyor. 4 ton ağırlığında, 20 beygirlik motora sahip yeni araç 30 derece eğimli tepelere kolaylıkla tırmanabiliyor ve bir metre yüksekliğindeki kayaları aşabiliyor. LER isimli aracın güneş veya toz fırtınası sırasında sığınak olarak da kullanılabilecek çok dayanıklı bir kabini bulunuyor. Astronotlar ayrıca aracın Chariot adı verilen şasisini keşifler sırasında veya yük taşımak için, kendileri ya da uzaktan kumandayla da kullanabiliyor. Çölde 14 gün süreyle yapılan denemeler sırasında LER isimli araç 142 km yol aldı ve senaryo gereği kayıp astronotları bir saatten az bir sürede bulmak için özel hazırlanmış bir navigasyon yazılımı kullanarak kayıp mürettebatı arama ve bulma tatbikatı yaptı.Denemeler ve tatbikat sırasında iki ayrı LER daha kullanıldı. Apollo programı sırasında, Ay aracının bozulması halinde astronotların yürümek zorunda kalmalarına karşılık, Ay seyahati sırasında aynı anda en az iki Ay aracı bulunduracak NASA'nın planlarına göre, astronotlar içinde bulundukları araçta güvenli şekilde ikinci araç tarafından kurtarılmayı bekleyebilecek. LER aracının 214 km menzili bulunuyor.2007'de geliştirilmeye başlanan aracın yakında tüm denemelerinin tamamlanması ve kullanıma hazır hale gelmesi bekleniyor. Çöl koşullarının Ay'daki koşullara benzemesinden ötürü deneme yeri olarak Arizona çölü seçildi.