İNSANLARIN YANILMAZLIĞINI GÖRDÜĞÜM GÜNE KADAR İDAMLARA KARŞI OLACAĞIM

Menderes, Polatkan, Zorlu On yıl başbakanlık yapan Adnan Menderes ile Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan'ın 16 ve 17 Eylül 1961'de idam edildiler. Aydemir ve Gürcan 5 Temmuz 1964'de ise, iki asker, Kara Harp Okulu Komutanı Talat Aydemir ile Süvari Birliği Komutanı Fethi Gürcan'ın yönetime el koymak için darbe girişiminde bulundukları gerekçesiyle idam edildiler. Gezmiş, Aslan, İnan 6 Mayıs 1972'de, Türk Halk Kurtuluş Ordusu, THKO üyesi Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan idam edildi. 12 Eylül 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ilk idam edilen Necdet Adalı, Kurtuluş örgütü üyesiydi. Devrimci Yol üyesi Hıdır Arslan, 12 Eylül döneminin son idamı oldu. 12 Eylül döneminin idamları... 1980-84 yıllarında 50 kişi idam edildi. Bunların 18'i sol, 8'i sağ görüşlü ve 23'ü de adli suçtan hükümlüydü.Ölüm cezası infaz edilenlerden biri ASALA üyesi Levon Ekmekçiyan idi. (Esenboğa Olayı 1982) Kenan Evren 3 Ekim 1984'te Muş'ta yaptığı konuşmada "Hainleri asmayıp da besleyecek miyiz?" diyor ve bu sözü uzun yıllar belleklerde yer ediyordu. 12 Eylül döneminde sıkıyönetim askeri mahkemelerince 517 sanığa idam cezası verildi. Askeri Yargıtay'ın onayladığı idam kararlarının sayısı 124 oldu. Bunlardan, Milli Güvenlik Konseyi'nin onayladığı ve onay sonrası hemen infazı yapılan 50'si dışındakiler için cezalar fiilen müebbet hapse dönüştü. Ölüm cezalarının infazlarına ilişkin onama kararları, * Eylül 1980 - 25 Ekim 981 arası Milli Güvenlik Konseyi* Ekim 1981 - 14 Ekim 1983 arası Danışma Meclisi * 6 Kasım 1983 sonrası TBMM döneminde verilmiştir. Türkiye'de 1984 tarihinden bu yana ölüm cezaları uygulanmıyor. 12 Eylül döneminde idam edilenlerAdı Soyadı Tarih Yer Necdet Adalı (sol görüşlü) 07.Eki.80 Ankara Mustafa Pehlivanoğlu (sağ görüşlü) 07.Eki.80 Ankara Serdar Soyergin (sol görüşlü) 25.Eki.80 Adana Erdal Eren (sol görüşlü) 13.Ara.80 Ankara Cevdet Karakaş (sağ görüşlü) 04.Haz.81 Elazığ Veysel Güney (sol görüşlü) 10.Haz.81 Gaziantep Ahmet Saner (sol görüşlü) 25.Haz.81 İstanbul Kadir Tandoğan (sol görüşlü) 25.Haz.81 İstanbul Mustafa Özenç (sol görüşlü) 20.Ağu.81 Adana İsmet Şahin (sağ görüşlü) 20.Ağu.81 İstanbul Seyit Konuk (sol görüşlü) 13.Mar.82 İzmir İbrahim Ethem Coşkun (sol görüşlü) 13.Mar.82 İzmir Necati Vardar (sol görüşlü) 13.Mar.82 İzmir Fikri Arıkan (sağ görüşlü) 27.Mar.82 Ankara Sabri Altay (adli suçlu) 23.Nis.82 Adapazarı Cengiz Baktemur (sağ görüşlü) 30.Nis.82 Elazığ Şahabettin Ovalı (adli suçlu) 12.Haz.82 Sinop Ednan Kavaklı (adli suçlu) 18.Haz.82 Ankara Ali Bülent Orkan (sağ görüşlü) 13.Ağu.82 Ankara Veli Acar (adli suçlu) 13.Ağu.82 Isparta Eşref Özcan (adli suçlu) 19.Ağu.82 Kayseri Halil Fevzi Uyguntürk (adi suçlu) 29.Ara.82 Afyon Kazım Ergun (adli suçlu) 29.Ara.82 Akşehir Muzaffer Öner (adli suçlu) 29.Ara.82 Amasya Adem Özkan (adli suçlu) 13.Oca.83 Balıkesir Hüseyin Çaylı (adli suçlu) 13.Oca.83 Afyon Osman Demiroğlu (adli suçlu) 13.Oca.83 Isparta Ahmet Mehmet Uluğbay (adli suçlu) 22.Oca.83 Akşehir Ali Aktaş (siyasi) 23.Oca.83 Adana Duran Bircan (adli suçlu) 23.Oca.83 Denizli Levon Ekmekçiyan (Asala) 28.Oca.83 Ankara Ramazan Yukarıgöz (sol görüşlü) 29.Oca.83 İzmit Ömer Yazgan (sol görüşlü) 29.Oca.83 İzmit Erdoğan Yazgan (sol görüşlü) 29.Oca.83 İzmit Mehmet Kambur (sol görüşlü) 29.Oca.83 İzmit Ahmet Kerse (adli suçlu) 30.Oca.83 Gaziantep Rıdvan Karaköse (adli suçlu) 05.Şub.83 Akşehir Cavit Karaköse (adli suçlu) 05.Şub.83 Akşehir Süleyman Karaköse (adli suçlu) 05.Şub.83 Akşehir Fatih Laçinligil (adli suçlu) 24.Şub.83 Keşan Faik Görünmez (adli suçlu) 24.Şub.83 Kilis Mustafa Başaran (adli suçlu) 30.Mar.83 Edirne Hüseyin Üye (adli suçlu) 30.Mar.83 Nazilli Şener Yiğit (adli suçlu) 20.Nis.83 Isparta Cafer Aksu Altıntaş (adli suçlu) 20.Nis.83 Ordu Abdülaziz Kılıç (adli suçlu) 26.May.83 Edirne Halil Esendağ (sağ görüşlü) 05.Haz.83 İzmir Selçuk Duracık (sağ görüşlü) 05.Haz.83 İzmir İlyas Has (sol görüşlü) 06.Eki.84 İzmir Hıdır Aslan (sol görüşlü) 24.Eki.84 İzmir Dönem dönem idam sayıları 1922 ile Menemen olayının yaşandığı 1931 arasında 150 kişi idam edildi. Bu dönemde, 3 idamla 1923, 53 idamla 1931 en az ve en çok infaz yapılan yıllar oluyor. 1932-1937 yıllarında 95 kişi idam edildi. 1932'de tek infaz yapıldı, 1937'de idam edilenlerden 11 kişi "Dersim olayları"yla ilgiliydi. 1937 ile 1950 yıllarında 220 kişi, 1951-1960 yıllarında ise 43 kişi idam edildi. 1961'de 11, 1963'de 24, 1964'de 21 ve 1972'de 17 kişi idam edildiler. İstiklal Mahkemeleri'nde idamlar İstiklal Mahkemeleri'nde idam edilenlerin tam sayısı bilinemiyor. Prof.Dr.Ergün Aybars "İstiklal Mahkemeleri" kitabında bu rakamların gerçek sayının çok altında sayısına işaret ederek, 2827 olarak gösterilen Müeccelen* idamın tahminen beş binin üzerinde, 1054 olarak gösterdiği idam sayısının da bin 450 ile bin 500 olabileceğini yazıyor. Gıyaben idam ise 243. Aybars, kitabının önsözünde, İstiklal Mahkemelerini şöyle anlatıyor:"İstiklal savaşında asker kaçakları, casus, bozguncu, vatan ihaneti suçlarını yargılamak, iç güvenliği sağlamak amacıyla kurulmuş bulunan 14 İstiklal Mahkemesi ve Cumhuriyet'in ilanından sonra Türk inkılabının gerçekleşmesini sağlamak için kurulan 3 İstiklal mahkemesinin görevleri ve etkileri görülmeden 1919- 1927 yılları arasındaki dönemi açıklamak mümkün değildir." Aybars'ın verdiği rakamlar şöyle: Ankara İstiklal Mahkemesi (1 Ekim 1920 - 31 Temmuz 1922)İdam:108, Müeccelen idam: 279Gıyaben idam: 48Eskişehir İstiklal Mahkemeleri (5 Ekim 1920-19 Şubat 1921)İdam: 57Müeccelen İdam: 594Gıyaben İdam: 20Isparta İstiklal Mahkemeleri (9 Ekim 1920 -23 Mart 1921)İdam : 7Gıyaben İdam: 6Konya İstiklal Mahkemeleri (1 Ekim 1920 -18 Şubat 1921) İdam: 2Gıyaben İdam: 1Pozantı İstiklal Mahkemesi İdam:7Sivas İstiklal Mahkemesi İdam: 12Müeccelen İdam: 109Gıyaben İdam: 1Kastamonu İstiklal Mahkemeleri İdam: 182İkinci Dönem İstiklal Mahkemeleri Kastamonu İstiklal Mahkemesi (Ağustos 1921-31 Temmuz 1922)İdam: 5Gıyaben İdam: 3Konya İstiklal Mahkemesi İdam: 166Müeccelen İdam: 1479Samsun İstiklal Mahkemesi (20 Ağustos 1921 - 27 Aralık 1921)İdam: 485Gıyaben İdam: 137Yozgat İstiklal Mahkemesi (22 Ekim 1921-23 Temmuz 1922)İdam: 56Gıyaben İdam: 24 (HA/NM)* Müeccelen: Bazılarına idam cezası verilse bile bir daha kaçtığı taktirde uygulanmak üzere cepheye gönderiliyorlardı.